ริตา ริชชีย์ (Rita Richy, 1986 : 9) ได้นิยามการออกแบบการเรียนการสอนว่าหมายถึงวิทยาศาสตร์การสร้างสรรค์รายละเอียดที่ชี้เฉพาะเพื่อการพัฒนาการประเมินผลและการบำรุงรักษาสถานการณ์
หรือเงื่อนไขที่อำนวยความสะดวกให้กับการเรียนรู้ในหน่วยของเนื้อหาวิชา (Unit
of subject matter) ทั้งหน่วยใหญ่และหน่วยย่อย
การนิยามของริชชีย์เป็นการให้ความกระจ่างกับความสัมพันธ์ของนักวิจัยซึ่งไม่ได้เกี่ยวข้องกับการออกแบบการเรียนการสอน
แต่เป็นผู้ให้ความช่วยเหลือบนพื้นฐานของความรู้
ไชยยศ เรืองสุวรรณ
(ไชยยศ,
2553 : 12) ได้นิยามว่า การออกแบบการเรียนการสอน เป็นการวางแผนการเรียนการสอนอย่างเป็นระบบ
เพื่อให้การเรียนการสอนบรรลุจุดหมาย และยังได้เสนอกรอบแนวคิดของกระบวนการออกแบบการเรียนการสอนด้วยว่า
มีองค์ประกอบบสี่ประการคือ ผู้เรียน จุดหมาย วิธีสอน และการประเมินผล
โดยตั้งคำถามที่ใกล้เคียงกับคำถามของ ไทเลอร์ (Tyler, 1974 : 1) คือ
1.จะออกแบบและพัฒนาโปรแกรมนี้ไว้เพื่อใครเป็นการพิจารณาคุณลักษณะผู้เรียนหรือผู้เข้ารับการฝึกอบรม
2.ต้องการให้ผู้เรียน
หรือผู้เข้ารับการฝึกอบรมได้เรียนรู้อะไร หรือมีความสามารถที่จะทำอะไรได้บ้าง
เป็นการกำหนดจุดหมายของการเรียน
3.ผู้เรียนจะเรียนรู้เนื้อหาวิชาหรือทักษะต่างๆได้ดีที่สุดอย่างไร
เป็นการกำหนดวิธีการสอนและกิจกรรมของการเรียนการสอน
4.จะได้รู้อย่างไรว่า
ผู้เรียนประสบผลสำเร็จในการเรียนรู้ เป็นการกำหนดกระบวนการประเมินผล
ชีลส์
และกลาสไกว์(Seels
and Glassgow, 1990 : 4) ได้นิยามว่า การออกแบบการเรียนการสอน
เป็นทั้งกระบวนการและสาขาวิชา (process and discipline) ในฐานะที่เป็นกระบวนการจะเป็นการพัฒนาระบบการเรียนการสอนเฉพาะที่ใช้การเรียนรู้และทฤษฎีการเรียนการสอนที่ให้ความแน่ใจในคุณภาพของการเรียนการสอน
ในฐานะที่เป็นสาขาวิชา (discipline
of an area of study) จะเป็นสาขาความรู้ที่เกี่ยวข้องกับการวิจัยและทฤษฎีเกี่ยวกับความเฉพาะเจาะจงในเรื่องของการเรียนการสอนและกระบวนการในการพัฒนาความเฉพาะเจาะจงนั้นๆ
กาเย่
บริกส์ และวาเกอร์ (Gagne,
Briggs and Wager 1992 : 20) นิยามว่า ระบบการเรียนการสอนเป็นการจัดทรัพย์กรและวิธีการที่ใช้ในการส่งเสริมการเรียนรู้
ระบบการเรียนการสอนมีรูปแบบเฉพาะที่หลากหลายและเกิดขึ้นในหลายสถาบัน
การออกแบบระบบการเรียนการสอน
(instructional
systems design) เป็นกระบวนการเชิง ระบบของการวางแผนระบบการเรียนการสอนและการพัฒนาการเรียนการสอน
(instructional development) เป็นกระบวนการของการนำแผนไปใช้
เมื่อรวมหน้าที่ทั้งสองอย่างเข้าด้วยกัน ก็จะ
กลายเป็นองค์ประกอบของเทคโนโลยีการเรียนการสอน (instructional technology) ซึ่งเป็นคำที่กว้าง กว่าระบบการเรียนการสอน และอาจนิยามได้ว่า
เป็นการประยุกต์ระบบของทฤษฎีและความรู้ที่ใช้ใน
ภาระงานของการออกแบบการเรียนการสอนและการพัฒนาเทคโนโลยีการสอน หมายรวมถึงคำถาม
ที่เป็นความรู้ใหม่เกี่ยวกับว่า บุคคลเรียนรู้อย่างไร
และจะออกแบบระบบการเรียนการสอน หรือวัสดุ อุปกรณ์อย่างไรจึงจะดีที่สุด
อาจสรุปได้ว่า การออกแบบการเรียนการสอน
หมายถึง กระบวนการแก้ปัญหาการเรียนการสอนโดยวิเคราะห์สถานการณ์
หรือเงื่อนไขการเรียนรู้อย่างเป็นระบบ แล้วจึงวางแผนการเรียนการสอนอย่างเป็นระบบ
เพื่อให้จัดการการเรียนการสอนบรรลุจุดมุ่งหมาย โดยอาศัยความรู้จากหลายๆทฤษฎี เช่น
ทฤษฎีการเรียนรู้ ทฤษฎีการสอน ทฤษฎีการติดต่อสื่อสาร ตลอดจน ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์
ที่มา : ผู้ช่วยศาสตร์ตราจารย์ ดร.พิจิตรา ธงพานิช.
วิชาการออกแบบและการจัดการเรียนรู้ในชั้นเรียน. นครปฐม :
โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น